ایجاد انگیزه تحصیلی در کودکان دبستانی از مهم‌ترین دغدغه‌های والدین و معلمان است. کودک در سال‌های ابتدایی مدرسه نیاز دارد علاوه بر یادگیری دروس، به درس خواندن علاقه‌مند شود. اگر دانش‌آموز از همان سال‌های اول دبستان با اشتیاق به سراغ تکالیف و یادگیری برود، در ادامه‌ی مسیر تحصیلی با مشکلات کمتری روبه‌رو خواهد شد. نقش والدین در ایجاد انگیزه تحصیلی در کودکان دبستانی بسیار پررنگ است؛ زیرا اولین محیط یادگیری کودک خانه است و والدین نخستین معلمان او هستند. در سایت دکتر سمیه رحمت و طی مقاله ای به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
اهمیت نقش والدین در انگیزه تحصیلی
والدین می‌توانند با رفتار درست، کودک را نسبت به درس و مدرسه مشتاق کنند. کودکانی که در خانه مورد حمایت عاطفی قرار می‌گیرند و از سوی والدین تشویق می‌شوند، عملکرد بهتری در مدرسه دارند. در مقابل، بی‌توجهی یا فشار بیش از حد ممکن است علاقه به یادگیری را کاهش دهد.
وقتی والدین برای درس و تکالیف ارزش قائل می‌شوند، کودک نیز اهمیت بیشتری برای یادگیری قائل خواهد شد. این حمایت و توجه، پایه‌های اصلی انگیزه تحصیلی در کودکان دبستانی را تشکیل می‌دهد.
راهکارهای عملی برای ایجاد انگیزه تحصیلی
۱. تشویق به جای تنبیه
تشویق کودک برای تلاش‌هایش بسیار مؤثرتر از سرزنش او برای اشتباهات است. استفاده از جملات مثبت و حمایت کلامی باعث می‌شود کودک اعتمادبه‌نفس بیشتری پیدا کند.
۲. ایجاد محیط مناسب مطالعه
داشتن یک فضای آرام، منظم و بدون عوامل مزاحم کمک می‌کند کودک تمرکز بیشتری روی یادگیری داشته باشد. والدین می‌توانند بخشی از اتاق کودک را به میز مطالعه و کتابخانه کوچک اختصاص دهند.
۳. ترکیب آموزش با بازی
کودکان دبستانی به بازی علاقه زیادی دارند. استفاده از کاربرگ‌های آموزشی، بازی‌های فکری و فعالیت‌های سرگرم‌کننده باعث می‌شود یادگیری برای آن‌ها جذاب‌تر شود. برای مثال، کاربرگ ریاضی یا کاربرگ‌های پیش‌دبستان می‌توانند مفاهیم را به شیوه‌ای سرگرم‌کننده آموزش دهند.
۴. همراهی والدین در تکالیف
زمانی که والدین در کنار کودک می‌نشینند و با او تکالیف را مرور می‌کنند، کودک احساس امنیت و حمایت می‌کند. این همراهی نشان می‌دهد درس خواندن ارزشمند است و اهمیت دارد.
۵. الگوسازی مثبت
کودکان رفتار والدین را تقلید می‌کنند. اگر والدین خودشان اهل مطالعه و یادگیری باشند، کودکان نیز به‌صورت ناخودآگاه به درس خواندن علاقه‌مند خواهند شد.
۶. احترام به علاقه‌های کودک
هر کودک استعداد و علاقه خاصی دارد. والدین باید این علایق را بشناسند و از آن برای تقویت انگیزه تحصیلی استفاده کنند. مثلاً کودکی که به نقاشی علاقه دارد می‌تواند از کاربرگ‌های رنگ‌آمیزی آموزشی برای یادگیری مفاهیم استفاده کند.
فواید انگیزه تحصیلی برای کودکان دبستانی
- افزایش اعتمادبه‌نفس
- بهبود عملکرد درسی
- تقویت مهارت حل مسئله
- علاقه‌مندی بیشتر به کشف و یادگیری
- ایجاد نگرش مثبت نسبت به مدرسه و درس خواندن
والدینی که انگیزه تحصیلی را در کودکان خود تقویت می‌کنند، در واقع آینده تحصیلی و حتی شخصیتی فرزندانشان را شکل می‌دهند.
جمع‌بندی
نقش والدین در ایجاد انگیزه تحصیلی در کودکان دبستانی غیرقابل انکار است. با روش‌هایی ساده مانند تشویق، همراهی، ایجاد محیط مناسب و استفاده از ابزارهای آموزشی جذاب می‌توان علاقه کودک به یادگیری را تقویت کرد. کودکی که با انگیزه درس می‌خواند، نه تنها در مدرسه موفق خواهد بود، بلکه در آینده نیز فردی هدفمند و با اعتمادبه‌نفس خواهد شد.
برای حمایت بیشتر از فرزندتان در مسیر یادگیری می‌توانید به بخش‌های کاربرگ دبستان، کاربرگ‌های آموزشی و کاربرگ ریاضی مراجعه کنید.
